Σχόλιο με αφορμή το άρθρο του οικονομολόγου-αναλυτή Δημήτρη Καζάκη στο ΠΟΝΤΙΚΙ.

πηγή: ΔΙΕΘΝΙΣΤΗΣ
Εύκολα μπορεί κανείς να δει, στο σχέδιο διακήρυξης του ΔΙΕΘΝΙΣΤΗ, την άποψή μας γύρω από τα ζητήματα της παύσης πληρωμών και διαγραφής του χρέους. Εκεί αναπτύσσεται το αναγκαίο κατά τη γνώμη μας πολιτικό πρόγραμμα όσο και στόχοι. Από αυτή την αφετηρία παρουσιάζουμε ένα μικρό σχόλιο, με αφορμή το άρθρο του οικονομολόγου-αναλυτή Δημήτρη Καζάκη στο ΠΟΝΤΙΚΙ της 8 Ιούλη ( σχετικό link: http://www.topontiki.gr/articles/view/7902 ). Ο αρθρογράφος είναι από τους πρωτεργάτες της ‘πρωτοβουλίας των αριστερών οικονομολόγων και επιστημόνων’, στη διακήρυξη της οποίας συναντώνται εκτιμήσεις όπως ότι η απόφαση της Ε.Ε στις 9 Μαΐου για το ταμείο στήριξης της ευρωπαϊκής οικονομίας ‘…πρόκειται για εξέλιξη που διευκολύνει την Ελλάδα να ζητήσει ακύρωση των αντιλαϊκών μέτρων’ ή ότι ‘το τεράστιο βάρος εξυπηρέτησης του χρέους παραλύει κάθε προσπάθεια άσκησης φιλολαϊκής πολιτικής’, προβάλλονται απαιτήσεις ‘για μακρόπνοη βιομηχανική πολιτική μέσω της εφαρμογής προγράμματος δημοσίων επενδύσεων’ και πλαίσιο μέτρων ‘που μπορούν να λύσουν το πρόβλημα χρηματοδότησης της οικονομίας’.

Ο προβληματισμός για τις απαντήσεις του εργατικού κινήματος, του επόμενου διαστήματος, επανέρχεται ακόμα πιο επιτακτικά. Και αυτό μέσα από δύο κυρίως εξελίξεις. Η πρώτη είναι πως το ζήτημα της ελεγχόμενης πτώχευσης χωρών θα είναι ένα από τα βασικά θέματα συζήτησης στο Γιούρογκρουπ του ερχόμενου Σεπτεμβρίου. Η δεύτερη είναι πως πράγματι υφίσταται μια σταδιακή παύση πληρωμών του ελληνικού Δημοσίου προς προμηθευτές και εργαζόμενους. Το πρόβλημα της πληρωμής προμηθευτών υλικών των νοσοκομείων, όσο και το τελευταίο επεισόδιο με τις πληρωμές του προσωπικού της ΕΘΕΛ, πέρα από τις γενικότερες συνέπειές τους, πιστοποιούν αυτό το γεγονός. Απέναντι σε αυτό το περιβάλλον ο συντάκτης του άρθρου επαναφέρει εντονότατα το αίτημα της παύσης πληρωμής του χρέους. Αξίζει να δούμε μερικά συγκεκριμένα σημεία της επιχειρηματολογίας.

- «Αν ήθελε κανείς να είναι συνεπής όταν προτείνει αναδιαπραγμάτευση του χρέους, θα έπρεπε να ξεκινά με την έξοδο όχι μόνο από την ευρωζώνη αλλά και την Ε.Ε., προκειμένου να ανακτήσει η Ελλάδα την εθνική της κυριαρχία και να έχει τουλάχιστον ελευθερία κινήσεων στη διαπραγμάτευση».
- Πως η άρνηση πληρωμών του χρέους θα δώσει την ευκαιρία «να σταματήσει ο φόρος αίματος που καταβάλουν η χώρα και ο λαός».
- Η συμπύκνωση δε της επιχειρηματολογίας του αιτήματος, βρίσκεται στο τέλος του άρθρου. Αντιγράφουμε αυτολεξεί: «Ο ελληνικός λαός οφείλει να προχωρήσει σε άρνηση πληρωμής του χρέους, όχι γιατί θέλει να βλάψει κανέναν ή να φάει τα λεφτά των δανειστών του. Οφείλει να το κάνει γιατί δεν υπάρχει τρόπος για να σταθεί στα πόδια του, για να διεκδικήσει τη χώρα του από τις αγορές και τα αρπακτικά, για να εξασφαλίσει την επιβίωσή του, για να λυτρωθεί επιτέλους από το διεφθαρμένο σύστημα που τον κυβερνά. Γι’ αυτό και αιτήματα που αφορούν δάνεια τα οποία συνήφθησαν καλή τη πίστει και συνέβαλαν αποδεδειγμένα στην ανάπτυξη της χώρας, ο λαός δεν πρέπει να αρνηθεί να συζητήσει την ικανοποίησή τους., ιδίως αν συνδέονται με χρήματα μικροκαταθετών και ασφαλιστικών ταμείων, που έτσι κι αλλιώς δεν υπερβαίνουν το 15% του σημερινού δημόσιου χρέους. Αρκεί να γίνει στη βάση του αμοιβαίου οφέλους και όχι του δανειστή-οφειλέτη. Πάντα με βασική προϋπόθεση ότι καμιά απαίτηση δε θα υπονομεύσει την πορεία της χώρας, δε θα υποθηκεύσει το μέλλον της και ούτε θα θέσει τη χώρα υπό καθεστώς ομηρίας. Αν είναι να χάσει κάποιος, αυτός σίγουρα δεν πρέπει να είναι ο λαός και η χώρα».

Η επιχειρηματολογία του συντάκτη, πιστεύουμε πως αναδεικνύει γνήσια τον εντός συστήματος ορίζοντα του αιτήματος, χωρίς ‘αντικαπιταλιστικές προϋποθέσεις’ ή ‘εργατικές διεκδικήσεις που του δίνουν μια άλλη προοπτική’. Χωρίς δηλαδή τα επιχειρήματα που αναπαράγουν σχεδόν όλες οι οργανώσεις της αντικαπιταλιστικής αριστεράς που υιοθετούν και προπαγανδίζουν το αίτημα της στάσης πληρωμών. Παρόμοια όμως, προβληματική αναπτύσσεται και σε απαντήσεις στην πρωτοβουλία των οικονομολόγων, όπως το συλλογικό άρθρο στο ΠΡΙΝ της 4ης Ιούλιου, των Ζέρβα, Ζησιμοπούλου, Μποζίκη, Οικονομάκη, Χαραλαμπόπουλου, (σχετικό link: http://www.prin.gr/2010/07/blog-post_5056.html ), στο οποίο σχετικοποιείται το ρεφορμιστικό, αστικό ή επαναστατικό φορτίο του συγκεκριμένου αιτήματος στη σημερινή ιστορική στιγμή, κάνοντας τελικά την κριτική τους απόχρωση στο πλαίσιο των προαναφερόμενων απόψεων.

Ο Καζάκης αναδεικνύει αυτό που ήδη έχουμε γράψει, και το αναδεικνύει μέσα από την επιχειρηματολογία του, πως το αίτημα της στάσης πληρωμών, είναι ένα αίτημα για έξοδο από την κρίση μέσα στον καπιταλισμό, για υποθήκευση των εργατικών αναγκών και διεκδικήσεων από τη σκοπιά υπεράσπισης της χώρας και της επιβίωσής της. Ένα αίτημα τελικά που επιδιώκει την κοινωνική σταθεροποίηση και ρύθμιση. Γιατί ο συνδυασμός οποιονδήποτε διεκδικήσεων, υπερασπίζοντας το αίτημα της παύσης πληρωμών, πατά σε δυο βάρκες, αναπαράγει συγχύσεις μέσα στο εργατικό κίνημα, ή έστω στις πρωτοπορίες του.

Γνωρίζουμε το εκβιαστικό δίλημμα που από πολλές οργανώσεις τίθεται, επικαλούμενο τον κόσμο της δουλειάς και τις αγωνίες του: ‘Και για το χρέος τι θα πούμε;’

Πιστεύουμε πως τα πραγματικά ερωτήματα είναι άλλα, ερωτήματα ζωτικά των εργαζομένων και τη ζωή τους: Πως θα ζήσουμε με αυτή την κατάσταση; Τι θα κάνουμε με την κυβέρνηση που προωθεί όλες αυτές τις ιστορικές αλλαγές σε βάρος της εργασίας; Τελικά χρειάζεται εξέγερση για να τα πάρουν πίσω;

Η αποδοχή έστω και υπό όρους και ‘συμπληρώσεις’ του αιτήματος της παύσης πληρωμών, οδηγεί, όπως έχει δείξει ήδη η εμπειρία, σε αιτήματα, στόχους και μορφές πάλης για ζύμωση και πίεση στους κυβερνώντες, να αποδεχθούν το πολιτικά ορθό για τη χώρα, και το λαό της, όπως γράφει ο Καζάκης, το λαό γενικά, διαταξικά. Σε ένα πιο ανθρώπινο καπιταλιστικό περιβάλλον, φιλεργατικών ρυθμίσεων. Μετά θα μπορούμε να λύσουμε τους λογαριασμούς μας με την αστική εξουσία. Συνεπής εκφραστής αυτής της λογικής βρίσκεται και ο Π. Παπακωνσταντίνου, τόσο μέσα από την πρωτοβουλία των οικονομολόγων όσο και την πρωτοβουλία ‘Έκκληση για το διάλογο και την κοινή δράση της αριστεράς’, ενδεικτικά: ‘Η λογική του ΝΑΡ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι εντελώς διαφορετική, είναι η λογική του μαζικού λαϊκού εκβιασμού της αστικής τάξης και των πολιτικών της εκπροσώπων από ένα ρωμαλέο κίνημα που θα μπορεί να επιβάλει, έστω μερικές και προσωρινές λύσεις και μέσα από αυτή την πορεία να γίνει ικανό να θέσει και το ζήτημα της εξουσίας.’

Σχετικό link: http://www.prin.gr/2010/06/blog-post_1325.html ).

Η θεωρία των σταδίων στην ταξική πάλη, από άλλο δρόμο, αλλά με τις ίδιες βλαβερές συνέπειες. Τα ενδιάμεσα επιχειρήματα, που και πιο πάνω επιγραμματικά αναφέραμε, δυστυχώς συμμετέχουν σε αυτή τη συζήτηση, δίνοντας μάλιστα και ένα εργατικό αγωνιστικό προφίλ, δυναμώνοντας συγχύσεις και αποπροσανατολισμούς.

Η διαμόρφωση στόχων και μορφών πάλης, για την ανατροπή της κυβέρνησης, την επαναστατική έξοδο από την Ε.Ε., και το αντίστοιχο εργατικό πρόγραμμα, θέτει τον άξονα της συζήτησης σε άλλη κατεύθυνση. Στο σχέδιο διακήρυξής μας αναπτύσσουμε και τη σχετική επιχειρηματολογία.

Το ζήτημα δεν εξαντλείται φυσικά εδώ. Άμεσα θα επανέλθουμε. Για να συζητήσουμε γύρω από το σχέδιο δράσης που το σχέδιο διακήρυξης έχουμε παρουσιάσει, και τις πρώτες αναγκαίες κινήσεις έμπρακτης ανυπακοής και πάλης. Αλλά και γύρω από ένα ιστορικό και θεωρητικοπολιτικό ζήτημα. Την περίφημη σχέση του Λένιν και των Μπολσεβίκων με την άρνηση πληρωμής του χρέους, για την οποία έχει γίνει πολύ μεγάλη συζήτηση.